انگارة ملاصدرا از فلسفه
محورهای موضوعی : ملاصدراپژوهی و اندیشۀ حکمت متعالیهمنصوره رحماني 1 * , احد فرامرز قراملکی 2 , قاسم كاكايي 3
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه تهران
3 - دانشگاه شيراز
کلید واژه: سلوك وجودي فلسفه استكمال نفس تشبه به اله سفرهاي چهارگانة عرفاني ملاصدرا ,
چکیده مقاله :
در نگاه برخي فلاسفه، فلسفه به سلوك ذهني و تبادلات مفهومي تقليل مييابد. در مقابل، برخي ديگر از فلاسفه با تكيه بر جنبههاي عملي، فلسفه را سلوك وجودي ميدانند. از نظر ملاصدرا، فلسفه فرايند استكمال نفس انساني است. استكمال نفس، نه از گونة رشد كمي يا كيفي بلكه بمعناي استكمال ذاتي، اشتداد و سلوك وجودي. او غايت فلسفه را تشبه به اله ميداند و اين تشبه با دو مشخصة احاطه به معلومات و تجرد از جسمانيات محقق ميگردد. سلوك انگاري فلسفه، پيامدهايي همچون كثرتگرايي فلسفهورزي، فلسفهورزي بيكرانه، تناظر ارتقاء معرفتي با ارتقاء وجودي، كثرتگرايي روششناختي و همبستگي تهذيب نفس و فلسفه را بدنبال دارد. ملاصدرا با تكيه بر سلوك انگاري فلسفه، ميكوشد حكمت متعاليه را بر اساس الگوي سفرهاي چهارگانه سامان دهد.
In the view of some philosophers, philosophy has been reduced to mental wayfaring and conceptual exchanges. In contrast, based on certain practical aspects, some other philosophers consider philosophy to be the same as ontological wayfaring. In Mulla Sadra’s view, philosophy reflects the process of the perfection of the human soul in an essential and graded sense in the light of ontological wayfaring rather than in a quantitative or qualitative sense. He maintains that the end of philosophy is to become similar to God, and this similarity is realized through attaining all-inclusive knowledge and becoming separate from corporeal things. Assuming the sameness of philosophy and wayfaring results in pluralism in philosophizing, limitless philosophizing, separation of epistemological promotion from ontological promotion, methodological pluralism, and go togetherness of the purification of the soul and philosophy. Based on equating philosophy with wayfaring, Mulla Sadra tries to organize the structure of the Transcendent Philosophy based on the model of the four-fold journeys.