TI - انحصار جهت قضايا در ضرورت و امكان JO - خردنامه صدرا JA - بنیاد حکمت اسلامی صدرا LA - fa SN - 1560-0874 AU - احمد احمدی AD - دانشگاه تهران Y1 - 1397 PY - 1397 VL - 4 IS - 1 SP - 5 EP - 12 KW - جهت قضايا ضرورت امتناع امكان امكان ذاتي ‌امكان استعدادي معرفت‌شناسي كانت DO - N2 - يكي از بحثهاي ژرف و دقيق منطق، بحث «جهت» در قضاياست. در كتب متداول منطق، جهت را از ضرورت و امتناع و امكان آغاز ميكنند و به دائمه، ازليه، فعليه، وقتيه و... بسط ميدهند. برخي منطقدانان تا بيست و هشت جهت ذكر كرده‌اند. اما كانت امكان (عام) و امتناع، وجود (فعليت يا بالفعل) و عدم، ضرورت و امكان (خاص) را جهات قضايا دانسته و به غير آنها نپرداخته است. ما در اين مقاله ميخواهيم بگوييم بر اساس مبنايي كه در معرفت‌شناسي برگزيده‌ايم، جهت قضايا منحصر است در ضرورت و امكان، زيرا قضيه يا موجبه است با جهت ضرورت يا سالبه است باز هم با جهت ضرورت؛ از اولي با عنوان «ضرورت» و از دومي با عنوان «امتناع» تعبير ميكنند. در واقع ساختار ايجاب و سلب متفاوت است وگرنه ضرورت در هر دو يكي است. جهت امكان هم مربوط ميشود به ترديد ذهن در چگونگي ارتباط محمول با موضوع كه اگر در تحليل و بدست آوردن محمول از موضوع دقيق نشده يا در آنچه بدست آورده دستكاري كرده باشد، دچار احتمال ميشود. UR - http://rimag.ir/fa/Article/23862 L1 - http://rimag.ir/fa/Article/Download/23862 TY _ JOURId - 23862